Iets toevoegen aan de maatschappij. In de betekeniseconomie kom je er bijna niet meer onderuit. Maar wat is die betekeniseconomie nou eigenlijk? En wat zegt het over de manier waarop jij als organisatie in het leven staat? Kees Klomp is expert op het gebied van maatschappelijk meedogend ondernemen. ,,Juist het bedrijfsleven maakt het grote verschil. Groter nog dan de overheid kan bijhouden.’’
Als oprichter van zijn bedrijf Karmanomics is er niet veel wat Kees je niet over de betekeniseconomie zou kunnen vertellen. ,,We zetten voorzichtig de eerste schreden naar een economie waarin we de wereld met z’n allen een stukje beter maken. Hieraan zijn drie economieën vooraf gegaan. De agrarische, bekend om het winnen van grondstoffen en opkopen van land. De industriële, waar grondstoffen worden verwerkt tot producten en fabrieken als paddenstoelen uit de grond schieten. En tot slot de informatieve, gericht op kennisoverdracht. Dit is de economie van Silicon Valley, Apple en de internetbubbel uit de jaren ’90.’’
Wat is de betekeniseconomie?
En nu dus de betekeniseconomie. Wat is het eigenlijk? ,,Na de val van Lehmann Brothers in 2008 kregen we een collectieve wake-up call. We beseften dat het zo niet langer kon. De samenleving was te materialistisch geworden. Wie je was, ging niet meer om jezelf, maar om wat je deed. Dat is nu compleet omgedraaid. In de betekeniseconomie gebeurt alles in een context. Is het niet langer ik, maar wij. En krijgen we het besef dat we niet zonder elkaar kunnen. Ga maar na. Een bedrijf is nergens zonder medewerkers en medewerkers kunnen niet zonder bedrijf. Boeren hebben iemand nodig die hun product vermarkt en een merk is nergens zonder boeren.’’
Nieuwe archetypes
Vroeger keken we op naar de bankdirecteur, met zijn ronde buik in zijn net iets te dure pak. Was je hem, dan had je het toch wel echt gemaakt. Nu kijk je op tegen de jonge student die de plastic soep in de oceaan verwijdert. De spelregels verschuiven. En daarmee ook de macht. ,,Vijf jaar geleden was het not done om vraagtekens te zetten bij het bestaan van Shell. Nu zegt Apple: ‘’Als jullie geen vriendelijke alternatieven bedenken, dan plaatsen wij toch zonnepanelen?’’
Constructief vs Destructief
Door de radicale transparantie van internet, liggen er duizend en één kansen voor ondernemers. ,,Je weet hoe anderen hun proces hebben ingericht, waarop je denkt: ik maak mijn sausje beter dan een A-merk. Van tomaten die wel op een eerlijke worden gekweekt.’’ Volgens Kees is dat geen oordeel, maar gewoon een feit. Een ingeving dat er op het gebied van duurzaamheid nog genoeg winst valt te behalen. ,,De motor van de betekeniseconomie is dat je kunt kiezen tussen de constructieve of destructieve weg. Breek je de wereld verder af, of draag je je steentje bij? Dat laatste geeft bovendien zoveel meer voldoening.’’
En dus, meent Kees, wordt het Bruto Nationaal Geluk belangrijker dan het Bruto Nationaal Product. Waar in Nederland overigens nog een enorm gat zit. ,,Hoeveel mensen werken, simpelweg om geld te verdienen?’’
Op welke manier kan je bijdragen?
,,Betekenisvol ondernemen kan ecologisch en sociaal, aan de binnen- en aan de buitenkant. ,,Je kunt de tijd en effort nemen om je organisatie anders in te richten. Bijvoorbeeld door mensen echt te laten groeien. Restaurant Fifteen, waar Jamie Oliver kansloze jongeren opleidt tot kok, doet dat ontzettend goed. Maar je kunt ook een verschil maken met de producten en diensten die je aanbiedt. Door het groene gat in de markt te vinden. Neem alles wat biologisch en organisch is.’’
Hoe ga je aan de slag?
Klinkt leuk, maar waar begin je? ,,In de betekeniseconomie stopt de rol als ondernemer en begin je te denken als mens. Als je het vergelijkt met je gezinssituatie en ik zou jou vragen hoeveel je kind waard is, kun je daar toch ook geen antwoord op geven? Zo werkt het ook in een goed bedrijf. Dat ontstaat uit liefde. Uit compassie, de overtreffende trap van empathie. Je onderzoekt waar de pijn vandaan komt, bedenkt hoe je daar met jouw expertise op kunt inspelen en start daarna pas een bedrijf. Neem ondernemer Bernie Glassman. Hij gaf junks een baan bij de Greyston Bakery en bouwde daar een programma omheen zodat ze een nieuw bestaan konden opbouwen. Een miljoenenbedrijf overigens, met een multiple ROI: financial, ecological en social. De eerste die voor winstminimalisatie gaat, in plaats van winstmaximalisatie.’’
Elke dag beter
Volgens Kees is ondernemen in de betekeniseconomie een onomkeerbaar proces. ,,Je moet bijna elke dag innoveren. Wat? Inventief zijn! In 2026 zijn we weer veel verder dan nu. Je kunt je bijna afvragen of Tesla dan nog wel genoeg impact creëert. Er ontstaan ongetwijfeld schonere initiatieven die nog harder over de constructieve weg zoeven.’’
Dit is een artikel van Concept7
