Sommigen zijn kritisch of zelfs boos, anderen vinden het geweldig. Spullen die normaal gesproken wegroesten, worden in de betekeniseconomie volop gedeeld. Niet het ‘bezitten van’, maar ‘toegang hebben tot’ lijkt een trend die zich de komende tijd nog wel even voortzet. Hallo matras van een ander, dáág duur hotel.
Vroeger? Nou ja, nog geen tien jaar geleden draaide alles om zien en gezien worden. Wie de grootste auto reed en in de mooiste hotels sliep, had het pas echt gemaakt. De buurman met zijn dikke BMW was ons rolmodel.
Maar hadden we niet ergens gehoord dat mensen die het minste te makken hebben, de meest geniale ideeën verzinnen? Als de financiële crisis in 2008 een barst in onze droom slaat, zijn veel mensen genoodzaakt op andere voet verder te leven. Starters komen na hun afstuderen niet aan een baan en blijven langer thuis wonen. Anderen studeren door. Weer anderen verliezen hun baan juist. Een huis kopen, trouwen, een eigen auto ? Gedwongen door onze situatie, stellen we dat soort dingen liever nog even uit.
Het betekent het begin van een economie waarin we steeds meer met elkaar beginnen te delen. Zelf kopen wordt overbodig. Net zoals die dure hotelkamer waarvan je de helft van de faciliteiten toch niet gebruikt. Of die ongebruikte auto waarvoor je maandelijks belasting betaalt. En waarom zou je eigenlijk nog in een dure taxi stappen als er ook gewoon een local is die je van A naar B brengt? Lenen, ruilen en uitwisselen heeft veel voordelen en komt tegenwoordig in alle soorten en maten voor. Airbnb en Uber kennen we zo onderhand wel, maar wat zijn naast deze initiatieven nog meer goede uitvindingen van de deeleconomie?
Peerby
Een boor nodig, maar geen zin om er één te kopen? Misschien heeft je buurman nog wel wat liggen. Peerby brengt mensen die iets nodig hebben en mensen die iets kwijt willen met elkaar in contact. Spullen huren kan gratis, maar ook tegen betaling. Gebruikers geven via de website aan wat zij willen huren en krijgen het voorwerp vervolgens gewoon thuisbezorgd. Na gebruik wordt alles weer opgehaald en teruggebracht bij de verhuurder. Oprichter Daan Weddepohl wil met zijn bedrijf een serieus alternatief bieden voor kopen. Een verdienmodel? Slechts een mooie bijkomstigheid, vindt hij. ,,Het biedt ons de kans om de salarissen van twintig man personeel te betalen, maar we zijn in eerste instantie gestart met de missie om ongebruikte spullen weer een tweede leven in te blazen.’’
SnappCar
Dit bedrijf zet de traditionele automarkt flink op z’n kop. Wat nou, nieuwe auto kopen als je er maar een paar keer gebruik van maakt, dachten ze bij SnappCar. Oprichters Pascal en Victor werden op het idee gebracht door Airbnbn. Want als mensen elkaars huis wilden huren, wilden ze dat vast ook wel met auto’s. Wie zijn auto via SnappCar verhuurt, krijgt een profiel op de website. Wie een auto nodig heeft, kan met de huurder in contact komen. Zaken als de verzekering of boetes, worden door Snappcar zelf afgehandeld. ,,We hadden in ons kantoortje in Utrecht bedacht dat vrouwen een goede doelgroep zijn. In twee-autogezinnen heeft de man de mooie auto en de vrouw, een beetje badinerend gezegd, de Twingo. Voor haar is de auto minder een bezit, meer een gebruiksvoorwerp’’, aldus Victor in een interview met Elsevier. Inmiddels weet Snappcar heel wat meer huurders en verhuurders te bereiken. Volgens Victor realiseren steeds meer mensen zich namelijk dat een consumptiemaatschappij van steeds meer spullen, dus ook meer auto’s, slecht is voor onze planeet.
Thuisafgehaald
Een geweldig initiatief, waarbij mensen die iets overhouden hun maaltijd kunnen delen met anderen. Alleen al in Nederland wordt jaarlijks 4,4 miljard euro aan voedsel verspild. En die verspilling ligt naast horeca en supermarkten, grotendeels bij de consument zelf. Toch is er nog iets anders dat Thuisafgehaald zo bijzonder maakt. Het bedrijf wordt in 2012 opgericht door Marieke Hart en Jan Thij Bakker. Twee sociaal ondernemers die houden van lekker eten en van koken. Eten verbindt, menen ze. ,,Als we in de tuin zaten, roken we dat we onze buurvrouw aan het koken was. De geuren uit haar keuken maakte ons nieuwsgierig. Toen we vroegen of we een keer een hapje mochten mee eten, reageerde ze direct enthousiast. Datzelfde weekend liepen we met een paar euro naar haar voordeur en kwamen we terug met drie porties verrukkelijke pompoensoep. Het was dat moment dat we realiseerden dat eten een geweldige manier is om je buren te leren kennen.’’
Donkey Republic
Net zoals Airbnb en Snappcar, maar dan voor fietsen. Deze start-up uit Kopenhagen is van mening dat het een betere service kan bieden dan openbare fietsprogramma’s. ,,Soms ben je nog onderweg terwijl de tijd van je toegewezen fiets al afloopt . Andere keren, vooral als je als toerist in een onbekende stad bent, weet je geeneens waar je een openbare fiets kunt vinden en hoe lang het duurt voordat je al fietsend bij je bestemming aankomt’’, vertelt mede-oprichter Erdem Ovacik. Veel handiger is het om fietseigenaren of winkels via een app met gebruikers in contact te brengen. Dit is hoe het werkt: Iemand logt in en selecteert een fiets in de buurt. De prijzen varieren van 10 euro voor een dag tot 42 euro voor een week. In de app zit een plattegrondfunctie en een bluetoothsignaal waarmee de fiets van het slot kan worden gehaald. In Kopenhagen hebben al 500 mensen gebruik gemaakt van de dienst. Misschien ook een leuk idee voor ons fietslandje?
ShareWear
Kleding weggooien? Zonde, moeten vooraanstaande Zweedse modeontwerpers hebben gedacht. Jaarlijks verdwijnen namelijk heel wat kledingstukken zonder scheur of gat in de prullenbak. Simpelweg omdat we erop uitgekeken raken. Met ShareWear willen de ontwerpers mensen laten inzien dat je ook modebewust kunt zijn door duurzaam met je kleding om te gaan. Van ready to wear naar ready to share. In Nederland bestaan ook al verschillende kleding-uitwissel-apps. Met wereldwijd 11 miljoen gebruikers is Vinted misschien wel de grootste. Modeliefhebbers kunnen hun latest fashion items hier tegen een klein prijsje of zelfs gratis uitwisselen.
Konnektid
Altijd al Spaanse lessen willen volgen? Beter worden in wiskunde? Konnektid zorg ervoor dat studenten de lessen krijgen die ze willen, zodat docenten een extra spaarcentje kunnen verdienen. Volgens oprichter Michel Visser bevindt een groot deel van alle kennis en kunde zich direct om ons heen. Iedereen heeft wel een talent die hij of zij niet gebruikt. Hoe leuk zou het dan zijn als jouw buurman zijn kennis aan jou kan overdragen , meent hij. Bovendien een mooie gelegenheid om elkaar eindelijk eens beter te leren kennen.
KopjeSuiker
Kopje Suiker is een kleine organisatie die buren zonder bijbedoelingen met elkaar in contact brengt. Al zou het alleen zijn om de buurt veiliger te maken, elkaars huizen bij vakanties in de gaten te houden, of elkaar te helpen als iemand bijvoorbeeld ziek is of een kast in elkaar moet zetten. Zie het als een virtueel dorpsplein, waar mensen gezellig met elkaar een praatje kunnen maken. Het kopje suiker dat vroeger nog wel eens van elkaar werd geleend, komt weer helemaal terug.
Etsy
Op dit Marktplaats-achtige platform kunnen mensen van over de hele wereld elkaars zelfgemaakte spullen kopen en verkopen. Opgericht in 2005, zijn er inmiddels zo’n 1,6 miljoen actieve verkopers en 24 miljoen actieve kopers actief. Rob Kalin, Jared Tarbell, Chris Maguire en Haim Schoppik, die hun bedrijf inmiddels hebben overgedragen aan de beurs, voelden vanuit hun zolderkamer een duidelijke behoefte om hun eigen meubels te verkopen. Maar ja, hoe? eBay bood nou niet echt de mogelijkheden waar de vrienden naar zochten. Bestaande platforms waren te afstandelijk. Mensen die hun spullen zelf hadden gemaakt, kregen er geen gezicht. Voor Etsy is interactie een essentieel onderdeel van het businessplan. De makers noemen hun onderneming eerder een ‘social commerce site’ dan een e-commerce site.’ Omdat elke verkoper op Etsy zijn eigen winkel heeft, komt een koper altijd het unieke verhaal achter zijn product te weten. Iets wat de afgelopen decennia met de massaproductie nogal eens verloren ging.
Dit is een artikel van Concept7
