Uitgekeken op de NGO benadering, waarbij ontwikkelingshulp vooral effect heeft op korte termijn, richt Kathy Marshall in 2004 Sabahar op. Door handgemaakte textielproducten voor een eerlijke prijs aan de rest van de wereld te verkopen, geeft ze Ethiopische vrouwen hun eigenwaarde terug. ,,Financiële zekerheid stelt deze vrouwen in staat om keuzes te maken waar ze honderd procent achter staan.’’
Canadees van oorsprong, kan Kathy zich nauwelijks voorstellen hoe het moet zijn als je geen toegang hebt tot onderwijs. Tot gezonde voeding. Er geen hoop is op een beter leven voor je kinderen. Of kleinkinderen. In 1994 verhuisd naar Ethiopië, het land waar haar twee dochters zijn geboren, wordt ze er vaak mee geconfronteerd. Na een paar jaar werkervaring bij Oxfam, neemt Kathy zelf het voortouw. Ervan overtuigd dat ze het leven van zoveel mensen beter kan maken, wat zonder de zekerheid van een inkomen een lastige opgave is, kiest ze voor een commerciële aanpak.
,,Met Sabahar helpen we mensen, in het bijzonder vrouwen, goede keuzes te maken door ze ook op lange termijn van een inkomen te verzekeren. Het is zo frustrerend om te zien hoe je als NGO projecten opzet die respectievelijk alleen effect hebben op korte termijn.’’
Geïnspireerd door weefsters in Bangladesh en India, ziet Kathy welke prachtige producten je van zijde kunt maken. ,,Ethiopië staat bekend om haar katoen. Maar het landschap en klimaat zijn ook super geschikt voor de wonderboom: een tropische plant die als voedsel dient voor de zijderups. Eri zijde, oftewel wilde zijde, was destijds nog maar net in Ethiopië geïntroduceerd. Bovendien worden wevers en spinners in Ethiopië vaak onderbetaald.’’
In 2001 besluit je met Sabahar de wereld een beetje beter te maken. Klinkt lastig, waar begin je?
,,Toen ik startte, riep ik heel hard: het maakt me niet uit of ik hier ooit wat mee ga verdienen. Ik wil dit gewoon doen. Maar dat is niet realistisch. Natuurlijk moet je op een gegeven moment commercieel worden wil je bestaansrecht hebben. We zijn in 2004 gestart en pas in 2010 kon ik er een eerste salaris uithalen. Zoiets is alleen mogelijk als je partner ook verdient.’’
,,Het opstarten van een bedrijf kost simpelweg tijd, purpose driven of niet. En al helemaal in Ethiopië. Toch heb ik op de een of andere manier altijd in het succes van Sabahar geloofd. Wetende dat alle goede dingen tijd kosten. Begin daarom klein en groei daarna uit. Ik ben begonnen vanuit huis, met 5 weefsters. Inmiddels werken er meer dan 100 mensen voor Sabahar.’’
Hoe creëert Sabahar impact?
,,We zijn eerlijk, open en transparant in alles wat we doen. We bieden onze werknemers een eerlijk salaris, begroot door externe business consultants en geïnspecteerd door de World Fair Trade Organization. Onze katoen- en zijdeproducenten krijgen een eerlijke prijs. Ook bieden we onze wevers goede arbeidsomstandigheden, een spaarprogramma, medische zorg, een goed pensioen en werk- en welzijn gerelateerde trainingen. Allemaal zaken die nog niet in de Ethiopische cultuur zijn opgenomen.’’
,,Wat we hopen te bereiken, is dat we de zelfverzekerdheid van vrouwen vergroten. Ze de bevoegdheid krijgen dingen te doen die alleen zij willen doen. Ethiopische vrouwen zijn amper opgeleid, stappen vroeg in het huwelijksbootje. En zijn dus afhankelijk van hun man. Wij willen dat ze zichzelf kunnen redden. Door ze economisch actief te laten zijn. Door ze te laten werken in een omgeving waar gelijkheid en respect de grootste rol spelen.’’
Je verkiest purpose boven profit. Aan welke regels heb je, je te houden?
,,Houd in je achterhoofd dat je een serieuze business runt. Geen liefdadigheidswerk. Het is niet zo dat we op ons gemak zitten te weven. Er zijn orders waaraan we moeten voldoen. Vertraging en slechte kwaliteit kunnen ons de kop kosten. Het is uiteindelijk de klant die onze salarissen betaalt. Er moet een besef zijn dat goed werk automatisch wordt beloond met een salaris. Hoe meer tevreden klanten, hoe meer orders, hoe meer sociale impact.’’
Heeft Sabahar door haar focus op purpose wel bestaansrecht?
,,Waarom zouden we geen bestaansrecht hebben? Je kunt purpose (betekenisvol ondernemen) en profit (het maken van winst) niet van elkaar scheiden. Wil je impact maken, dan moet je winstgevend zijn. Bovendien zorgt profit ervoor dat we meer focus hebben op onze purpose. Een liefdadigheidsmentaliteit bijvoorbeeld, heeft impact op de kwaliteit. Het maakt in dat geval niet uit hoe de sjaal eruit ziet of hoe lang het duurt voordat deze klaar is. Zolang je mensen maar aan werk helpt.’’
,,Bij Sabahar zien we dat anders. Willen we dat iemand een bedrijfsmentaliteit heeft. En daarvoor dus ook inspanning levert. Is het bovendien niet veel respectvoller om te zeggen: We weten dat je een vakvrouw bent en geweldig werk levert. Dat zien we graag terug in onze producten.’’
Wat betekent het maken van winst voor jou?
,,Winst stelt in ons in staat om te doen wat we doen. Om ervoor te zorgen dat betekenisvol ondernemen nog meer waarde krijgt. Hoe hoger je winstcijfers, hoe meer impact. Het voelt zo goed om winst te gebruiken voor iets dat beter kan. En dan niet je eigen portemonnee. Vorig jaar hebben we onze apparatuur bijvoorbeeld een upgrade gegeven en 2 gebouwen neergezet waar de arbeidsomstandigheden nog gunstiger zijn.’’
Waarom zouden we winst moeten gebruiken om sociale problemen te verhelpen?
,,Als het erop aankomt, zijn we allemaal hetzelfde. Jij en ik. We willen allemaal een gevoel van economische zekerheid, van eigenwaarde. We willen dat onze kinderen in een veilige omgeving opgroeien en moeten volgende generaties laten weten dat er hoop is. Dat is, juist voor het bedrijfsleven, de bottom line.’’
Dit is een artikel van Concept7
